Το ψαχτήρι του κακομοίρη...

Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2004

Ιδεά: Η μεταφυσική πίστη ως γενετικό "ελλάτωμα"/ εξελικτική αδυναμία...

Μια ιδέα που μου ήρθε προχτές: Ο άνθρωπος απο τότε που υπάρχει στον πλανήτη, απο τα πρώτα του κιόλας βήματα, εκφράζει την ιδέα μιας μεταφυσικής "υπεράνω" δύναμης που ελέγχει την φύση, και προσπαθεί να την κατευνάσει και ταυτόχρονα να την προσαιτεριστεί, μέσα απο τις θρησκευτικές τελετουργίες που εφευρίσκει για αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Η ιδεά αυτή της μεταφυσικής δύναμης, προκύπτει σχεδόν αβιάστα, στις πρώτες ανθρώπινες κοινωνίες, όταν οι πρώτοι άνθρωποι προσπαθούν να εξηγήσουν και να ερμηνεύσουν τόσο τα όσα συμβαίνουν γύρω τους, όσο και τους ίδιους τους τους εαυτούς. Η αδυναμία εξήγησης όμως, τους οδηγεί αναπόφευκτα σε υπεραπλουστευτικές ερμηνείες, οι οποίες επίσης αναπόφευκτα περιέχουν και την άντίληψη κάποιας "ανώτερης" δύναμης, την οποία οι άνθρωποι δεν μπορούν να συλλάβουν, αλλά μπορούν πολύ εύκολα να της αποδώσουν τόσο την μανία της φύσης, όσο και τα πλούτη της. Το ερώτημα είναι: πέρα απο την έλλειψη σορευμένης γνωσης, μήπως υπάρχει και κάποιος άλλος λόγος για τον οποίο ο άνθρωπος στα πρώτα του αυτά βήματα ακολουθεί αυτόν τον συγκεκριμένο τρόπο σκέψης; μήπως άραγε η διαδρομή αυτή οφείλεται σε έναν καθαρά βιολογικό παράγοντα, δηλαδή στον τρόπο με τον οποίο είναι δομημένος ο ανθρώπινος εγκέφαλος; Γιατί, σύμφωνα με την εξελικτική θεωρία, η Φύση δεν λειτουργεί ως προς ένα ιδανικό μοντέλο, αλλά μονάχα ως προς ένα λειτουργικό μοντέλο (αυτά τα δύο δεν είναι ταυτόσημα). Με αυτή τη λογική, ο ανθρωπος δεν εξελίχθηκε με βάση ένα ιδανικό πρότυπο ανθρωπου, αλλά με βάση τις λειτουργικές μεταλλάξεις που ευνοήθηκαν σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους απο τις φυσικές συνθήκες. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ο Homo Sapiens Sapiens δεν είναι ένα τέλειο όν, αλλά ένα ον το οποίο απλά προέκυψε μέσα απο την φυσική επιλογή, ακριβώς επειδή έτυχε να διαθέτει τα χαρακτηριστικά αυτά τα οποία του επέτρεψαν να επιβιώσει. Και ως τέτοιο όν, διαθέτει όργανα που είναι μεν λειτουργικά απέναντι στην φύση, όχι όμως και ιδανικά. Αν ερμηνεύσουμε κατ αυτό τον τρόπο τα ανθρωπινα όργανα, μπορούμε εύκολα να κατανοήσουμε γιατί το ανθρώπινο σώμα έχει τόσα πολλά προβλήματα. Μπορούμε όμως να εφαρμόσουμε την σκέψη αυτή και στον ανθρώπινο εγκέφαλο; Μπορούμε να πούμε πως, η ανάγκη του ανθρωπου να δώσει μια μεταφυσική εξήγηση στα πράγματα που δεν καταλαβαίνει, δεν είναι παρά μια εγγενής αδυναμία του εγκεφάλου, ένα γεννετικό "ελάτωμα", το οποίο οφείλεται στο ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι μεν λειτουργικός για την φύση, αλλά δεν είναι τέλειος; Μπορεί να παρέχει αυτοσυνείδηση στον άνθρωπο, αλλά ταυτόχρονα να τον περιορίζει στο πως αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και την φύση; Με δυο λόγια, είναι άραγε η καθολική ιδεά για την ύπαρξη μεταφυσικών δυνάμεων ένα τεκμήριο για την πραγματική ύπαρξη τέτοιων δυνάμεων, ή απλά ένα τεκμήριο της εξελικτικής υπό - ανάπτυξης του ανθρώπινου εγκεφάλου, που τον οδηγεί σε εντελώς εσφαλμένες ιδέες και αντιλήψεις;

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις.
Φαντάζομαι ότι θα σε ενδιέφερε αυτό: http://news.pathfinder.gr/periscopio/god_gene.html